Investigimi i BIRN: “Qeveria e Kosovës pagoi kompaninë franceze për të promovuar ndryshimin e kufijve me Serbinë në BE”

Një investigim i BIRN ka zbuluar se, në vitin 2019, Ministria e Integrimit Evropian të Kosovës pagoi një firmë franceze PR për të promovuar shkëmbimin e territorit, si një zgjidhje legjitime në dialogun Kosovë-Serbi.

Presidenti i Kosovës, Hashim Thaçi, së pari ngriti mundësinë e shkëmbimit të territorit, si një zgjidhje për dialogun Kosovë-Serbi në vitin 2018. Kryeministri i atëhershëm i koalicionit PAN, Ramush Haradinaj kundërshtoi me forcë nocionin duke thënë “kjo është arsyeja pse ndodhin tragjeditë”.

Sidoqoftë, një Ministri e drejtuar nga PDK në qeverinë e vetë Haradinaj duket se ka qenë duke financuar një fushatë lobuese për t’a bërë idenë e një shkëmbimi tokash midis Kosovës dhe Serbisë, një mundësi të pëlqyeshme në skenën politike të BE.

“Majorelle PR & Events” morën 168,000€ para të taksapaguesve përmes një kontrate të nënshkruar dhe negociuar nga Ministrja e Integrimit të PDK-së, Dhurata Hoxha, në qeverinë e koalicionit PAN. Hoxha është një ish këshilltare e Thaçit, ndërsa PDK u themelua nga Thaçi dhe u drejtua prej tij derisa ai u bë President në 2016.

Një raport i dërguar nga firma për ambasadorin e Kosovës në Francë ankohet se çështja e ndryshimeve territoriale shihet si “tabu” në arenën politike franceze, por vëren se mbështetja e SHBA për një ndryshim të kufijve ka bërë që BE të shohë “pozicionin e Kosovës, duke treguar sesi modifikimi i territorit mund […] të jetë një mënyrë për rifillimin e dialogut” në mënyrë më të favorshme.

Hoxha i tha BIRN se firma ishte paguar për të lobuar për liberalizimin e vizave për qytetarët e Kosovës dhe tha se ajo nuk ishte në dijeni të pretendimit “shqetësues” që “Majorelle” po promovonte shkëmbimin e territorit. Ajo shtoi se kurrë nuk i pa raportet e dërguara nga “Majorelle”, dhe pretendoi të mos e di kush ishte menaxheri i kontratës.

Sidoqoftë, dokumentet e zbuluara nga BIRN, tregojnë se Hoxha ishte investuar veçanërisht për nënshkrimin e një kontrate me “Majorelle”, konkretisht. Kontrata u negociua drejtpërdrejt me firmën, duke anashkaluar procedurat e zakonshme të prokurimit publik të përcaktuara me ligj. Kur Sekretari i Përgjithshëm i Ministrisë Demush Shasha tregoi sa më shumë për Hoxhën, ajo këmbënguli që “rrethanat janë të jashtëzakonshme”.

Kontrata u duk sensitive dhe e dyshimtë, dhe pa dashur të vinte nënshkrimin e tij, Shasha dha dorëheqjen. Zëvendësi i tij, Kushtrim Cukaj, i lidhur me një ish-ministër të Drejtësisë të PDK-së dhe me një partner biznesi të raportuar të liderit të PDK-së Kadri Veseli, u pushua nga një komision disiplinor në maj të vitit 2020 për, ndër të tjera, mungesën e tij të mbikëqyrjes në lidhje me kontratat e nënshkruara nga ministria e Hoxhës.

Kreu i PDK-së Kadri Veseli, ish-kryeministri Ramush Haradinaj, dhe “Majorelle PR & Events” nuk u janë përgjigjur kërkesave të BIRN për komente